Skip to main content

DRUGO POGLAVJE

ROZDZIAŁ 2

Povzetek Gīte

Treść Gīty w skrócie

VERZ 1:
Sañjaya je rekel: Ko je Madhusūdana, Kṛṣṇa, videl Arjuno polnega usmiljenja, potrtega in solznih oči, je spregovoril.
TEKST 1:
Sañjaya rzekł: Widząc Arjunę przepełnionego współczuciem i pogrążonego w smutku, z oczyma pełnymi łez, Madhusūdana (Kṛṣṇa) przemówił tymi słowy.
VERZ 2:
Gospod Kṛṣṇa, Vsevišnja Božanska Osebnost, je rekel: Dragi Moj Arjuna, kako to, da te je prevzela ta nečistost? Niti najmanj ne pristoji človeku, ki pozna vrednost življenja, in ne vodi k višjim planetom, temveč v sramoto.
TEKST 2:
Najwyższa Osoba Boga rzekł: Mój drogi Arjuno, jak to się stało, że opadły cię te nieczyste myśli? Nie przystoją one człowiekowi, który zna prawdziwą wartość życia. Nie prowadzą one na wyższe planety, ale do utraty czci.
VERZ 3:
O Pṛthin sin, ne vdaj se tej ponižujoči nemoči. Ne pristoji ti. Odvrzi to malenkostno slabost srca in vstani, o zmagovalec nad sovražniki.
TEKST 3:
O synu Pṛthy, nie poddawaj się tej hańbiącej niemocy. Nie przystoi to tobie. Porzuć tę małostkową słabość serca i powstań, pogromco wroga.
VERZ 4:
Arjuna je rekel: O ubijalec sovražnikov, o Kṛṣṇa, ki si ubil demona Madhuja, kako naj se v bitki s puščicami zoperstavim možem, kot sta Bhīṣma in Droṇa, ki sta vredna mojega čaščenja?
TEKST 4:
Arjuna rzekł: O zabójco wrogów, o zabójco Madhu, jakże mogę godzić strzałami i występować w walce przeciwko osobom takim jak Bhīṣma i Droṇa, którzy godni są mojej czci?
VERZ 5:
V tem svetu bi se bilo bolje preživljati z beračenjem, kakor pa živeti za ceno življenj velikih duš, mojih učiteljev. Čeprav ti želijo materialno korist, so mi vendarle nadrejeni. Če jih ubijem, bo vse, kar uživamo, omadeževano s krvjo.
TEKST 5:
Myślę, że lepiej już zostać żebrakiem, niż żyć kosztem ludzi wielkich duchem, którzy są przecież moimi nauczycielami. Chociaż pragną doczesnych korzyści, niemniej jednak są starsi i są moimi zwierzchnikami. Jeśli oni zostaną zabici, nasze zdobycze splamione będą krwią.
VERZ 6:
Ne vemo, kaj je bolje: premagati jih ali biti premagani. Če ubijemo Dhṛtarāṣṭrove sinove, ne bi smeli več marati za življenje. Pa vendar Dhṛtarāṣṭrovi sinovi stojijo zdaj pred nami na bojišču.
TEKST 6:
Nie wiemy też, co jest lepsze – pokonanie ich, czy przegrana z nimi. Jeśli zabijemy synów Dhṛtarāṣṭry, nie powinniśmy wtedy dbać i o własne życie. Jednak teraz stoją oto oni przed nami na polu walki.
VERZ 7:
Zdaj sem zmeden in ne vem, kaj je moja dolžnost, zaradi skoposti srca pa sem izgubil ves mir. Zato Te prosim, da mi jasno poveš, kaj je najbolje zame. Zdaj sem Tvoj učenec in Tebi predana duša. Prosim Te, pouči me.
TEKST 7:
Jestem teraz zdezorientowany co do swego obowiązku i z powodu nieszczęsnej słabości straciłem wszelki spokój. Dlatego proszę, powiedz mi, co jest dla mnie najlepsze. Jestem teraz Twoim uczniem i duszą podporządkowaną Tobie. Poucz mnie, proszę.
VERZ 8:
Nikakor ne morem pregnati žalosti, zaradi katere mi drevenijo čuti. Ne bo mi je uspelo premagati niti, če osvojim cvetoče kraljestvo brez primere na Zemlji in si pridobim oblast, kakršno imajo polbogovi v raju.
TEKST 8:
Nie mogę znaleźć sposobu na odpędzenie smutku, który wysusza moje zmysły. Nie będę w stanie rozwiać go, nawet gdybym zdobył królestwo nie mające sobie równego na ziemi, z władzą podobną mocy niebiańskich półbogów.
VERZ 9:
Sañjaya je rekel: Ko je Arjuna, zmagovalec nad sovražniki, izgovoril te besede, je dodal: „Govinda, ne bom se bojeval,“ in utihnil.
TEKST 9:
Sañjaya rzekł: Przemówiwszy w ten sposób, Arjuna, pogromca wroga, oznajmił Kṛṣṇie: „Govindo, nie będę walczył”, i uciszył się.
VERZ 10:
O Bharatov potomec, tedaj je Kṛṣṇa sredi obeh vojska potrtemu Arjuni dejal sledeče.
TEKST 10:
O potomku Bharaty, na ten czas Kṛṣṇa, stojąc pośrodku obu armii i uśmiechając się, przemówił tymi słowy do pogrążonego w smutku Arjuny.
VERZ 11:
Vsevišnji Gospod je rekel: Medtem ko govoriš učene besede, žaluješ za tistim, kar ni vredno žalosti. Modri ne žalujejo niti za živimi niti za mrtvimi.
TEKST 11:
Najwyższa Osoba Boga rzekł: Mówiąc wielce uczenie opłakujesz to, co nie jest warte rozpaczy. Mędrzec bowiem nie rozpacza ani nad żywym, ani nad umarłym.
VERZ 12:
Nikoli ni bilo časa, ko Mene, tebe in vseh teh kraljev ne bi bilo, pa tudi v prihodnosti ne bo nihče od nas prenehal obstajati.
TEKST 12:
Nie było bowiem nigdy takiej chwili, w której nie istniałbym Ja, ty, czy wszyscy ci królowie; ani też w przyszłości żaden z nas nie przestanie istnieć.
VERZ 13:
Kakor utelešena duša v tem telesu neprekinjeno prehaja od otroštva do mladosti in starosti, tako duša tudi ob smrti preide v drugo telo. Razumnega človeka taka zamenjava telesa ne zmede.
TEKST 13:
Tak jak wcielona dusza bezustannie wędruje w tym ciele, od wieku chłopięcego, poprzez młodość aż do starości, podobnie przechodzi ona w inne ciało po śmierci. Zmiany takie nie zwodzą osoby zrównoważonej.
VERZ 14:
O Kuntījin sin, sreča in nesreča nastopita za kratek čas, zatem pa izgineta, in sta kakor zima in poletje, ki prideta in odideta. Izvirata iz čutne zaznave, o Bharatov potomec, in človek se ju mora naučiti mirno prenašati.
TEKST 14:
O synu Kuntī, okresowe pojawianie się szczęścia i niedoli i ich znikanie we właściwym czasie jest jak nadchodzenie i przemijanie zimowych i letnich pór roku. Wynikają one z percepcji zmysłowej, o potomku Bharaty, i należy nauczyć się znosić je bez niepokoju.
VERZ 15:
O najboljši med ljudmi [Arjuna], kdor je nevznemirjen in stanoviten tako v sreči kakor v nesreči, je vsekakor vreden osvoboditve.
TEKST 15:
O najlepszy spośród ludzi (Arjuno), osoba która pozostaje niewzruszona zarówno wobec szczęścia, jak i nieszczęścia, i zachowuje równowagę w obu, jest z pewnością gotowa do wyzwolenia.
VERZ 16:
Tisti, ki so videli resnico, so zaključili, da neobstoječe [materialno telo] ni trajno in da se večno [duhovna duša] ne spreminja. Do tega zaključka so prišli s proučevanjem narave obojega.
TEKST 16:
Ci, którzy są prorokami prawdy, stwierdzili, że w nieistniejącym (materialnym ciele) nie ma trwałości, a to co istnieje (dusza) – nie ulega zmianie. Prorocy prawdy stwierdzili to, studiując naturę obu.
VERZ 17:
Vedi, da je tisto, kar prežema celo telo, neuničljivo. Nihče ne more uničiti nesmrtne duše.
TEKST 17:
Wiedz, że to, co przenika całe ciało, nie podlega zniszczeniu. Nikt nie jest w stanie zniszczyć wiecznej duszy.
VERZ 18:
Materialno telo neuničljivega, neizmerljivega, večnega živega bitja bo gotovo preminilo. Zato se bojuj, o Bharatov potomec.
TEKST 18:
Materialne ciało niezniszczalnej, bezgranicznej i wiecznej żywej istoty, nieuchronnie ulega zniszczeniu; dlatego walcz, o potomku Bharaty.
VERZ 19:
Kdor misli, da je živo bitje ubijalec ali pa da je lahko ubito, je v nevednosti, kajti duša ne ubija in ne more biti ubita.
TEKST 19:
Kto myśli, że żywa istota jest zabójcą albo że jest zabijana, ten nie posiada wiedzy, ponieważ dusza ani nie zabija, ani nie jest zabijana.
VERZ 20:
Duša se nikoli ne rodi in nikoli ne umre. Ni nastala, ne nastaja in ne bo nastala. Nerojena je, večna, zmeraj enaka in prvobitna. Ni ubita, ko je ubito telo.
TEKST 20:
Dla duszy nie ma narodzin ani śmierci. Nie powstała ona, nie powstaje, ani też nie powstanie. Jest nienarodzoną, wieczną, zawsze istniejącą, nigdy nie umierającą i pierwotną. Nie ginie, kiedy zabijane jest ciało.
VERZ 21:
O Pārtha, kako lahko človek, ki ve, da je duša neuničljiva, večna, nerojena in nespremenljiva, kogar koli ubije ali kogar koli pripravi do tega, da ubija?
TEKST 21:
O Pārtho, jak może ten, który wie, że dusza jest niezniszczalna, nienarodzona, wieczna i niezmienna, zabić kogokolwiek albo nakłonić kogokolwiek do zabicia?
VERZ 22:
Kakor človek oblači nova oblačila in odvrže stara, tako duša vstopa v nova materialna telesa ter zapušča stara in nekoristna.
TEKST 22:
Tak jak człowiek zakłada nowe ubrania, zdejmując stare, podobnie dusza przyjmuje nowe materialne ciała, porzucając stare i zużyte.
VERZ 23:
Duše ni mogoče razsekati z nobenim orožjem. Ogenj je ne more sežgati, voda je ne more zmočiti, veter pa ne izsušiti.
TEKST 23:
Nigdy i żadną bronią nie można duszy pociąć na kawałki. Ani ogień nie może jej spalić, ani woda zamoczyć, ani też nie może wysuszyć jej wiatr.
VERZ 24:
Individualna duša je nezlomljiva in netopljiva, pa tudi sežgati ali posušiti je ni mogoče. Večna je, povsod bivajoča, nespremenljiva, nepremakljiva in zmeraj enaka.
TEKST 24:
Ta indywidualna dusza nie ulega rozbiciu ani rozpuszczeniu. Nie może też zostać spalona ani wysuszona. Jest ona nieśmiertelna, wszechprzenikająca, niezmienna, niewzruszona i wiecznie ta sama.
VERZ 25:
Rečeno je, da je duša nevidna, nedoumljiva in nespremenljiva. To vedoč, ne bi smel žalovati za telesom.
TEKST 25:
Dusza ta jest niewidzialna, niepojęta, stała i niezmienna. Wiedząc to, nie powinieneś rozpaczać z powodu ciała.
VERZ 26:
Če pa misliš, da se duša [ali celota življenjskih znakov] vsakič rodi in za zmeraj umre, o Arjuna močnih rok, še zmeraj nimaš razloga za žalost.
TEKST 26:
Jeśli jednak myślisz, że dusza (czyli symptomy życia) nieustannie rodzi się i na zawsze umiera, i tak nie masz powodu do rozpaczy, o potężny.
VERZ 27:
Kdor se rodi, gotovo tudi umre, kdor umre, pa se zagotovo znova rodi. Zato v vsakem primeru opravi svojo dolžnost in pri tem ne tarnaj.
TEKST 27:
Dla tego, kto się narodził, śmierć jest pewna, a dla tego, kto umarł, nieuniknione są narodziny. Nie powinieneś zatem rozpaczać, lecz niezawodnie wypełniać swoje obowiązki.
VERZ 28:
Vsa ustvarjena bitja na začetku obstajajo v nezaznavni obliki, potem začasno v zaznavni, po uničenju pa so spet nezaznavna. Zakaj bi torej žaloval?
TEKST 28:
Wszystkie stworzone istoty pozostają niezamanifestowane w swoich początkach, manifestują się w okresie środkowym, a po unicestwieniu wracają do stanu niezamanifestowanego. Na cóż więc zda się rozpacz?
VERZ 29:
Nekateri vidijo dušo kot čudo, nekateri jo opisujejo kot čudo, nekateri poslušajo o njej kot o nečem čudežnem, nekateri pa je niti potem, ko so poslušali o njej, nikakor ne morejo razumeti.
TEKST 29:
Ṇiektórzy patrzą na duszę jako zadziwiającą, niektórzy opisują ją jako zadziwiającą, niektórzy słuchają o niej jako zdumiewającej, podczas gdy inni, nawet usłyszawszy o niej, nie są wcale w stanie jej zrozumieć.
VERZ 30:
O Bharatov potomec, tistega, ki prebiva v telesu, ni mogoče nikoli ubiti. Zato ti ni treba žalovati za nobenim živim bitjem.
TEKST 30:
O potomku Bharaty, ten który mieszka w ciele, nigdy nie może zostać zabity. Dlatego nie ma żadnej potrzeby rozpaczać nad żadnym stworzeniem.
VERZ 31:
Vedi, da glede na dolžnost, ki jo imaš kot kṣatriya, zate ni boljšega opravila od bojevanja na podlagi religioznih načel. Zato se ne obotavljaj.
TEKST 31:
Biorąc pod uwagę swój specyficzny obowiązek kṣatriyi, powinieneś wiedzieć, że nie ma dla ciebie lepszego zajęcia niż walka według religijnych zasad. Nie powinieneś zatem wahać się.
VERZ 32:
O Pārtha, srečni so kṣatriye, katerim se taka priložnost za bojevanje sama ponudi in jim odpre vrata rajskih planetov.
TEKST 32:
O Pārtho, szczęśliwi są ci kṣatriyowie, którym samorzutnie nadarza się taka okazja walki, otwierając im w ten sposób drzwi do planet niebiańskich.
VERZ 33:
Če pa se odrečeš bitki in tako ne izpolniš svoje religiozne dolžnosti, boš zaradi zanemarjanja dolžnosti nedvomno zabredel v greh in tako izgubil sloves bojevnika.
TEKST 33:
Jeśli jednak nie spełnisz swego religijnego obowiązku walki, wtedy z pewnością dopuścisz się grzechu, jako że zlekceważysz swoje obowiązki. W ten sposób stracisz też sławę wojownika.
VERZ 34:
Ljudje bodo zmeraj govorili o tvoji sramoti, za uglednega človeka pa je nečast hujša od smrti.
TEKST 34:
Ludzie zawsze będą mówili o twojej hańbie, a dla tego, kogo darzono szacunkiem, niesława gorsza jest od śmierci.
VERZ 35:
Veliki generali, ki so visoko cenili tvoje ime in slavo, bodo mislili, da si bojišče zapustil zgolj iz strahu, zato te bodo imeli za nepomembnega.
TEKST 35:
Wielcy wodzowie, którzy wysoko cenili twoje imię i sławę, pomyślą, że opuściłeś pole walki powodowany strachem jedynie. W ten sposób stracą swoje wysokie mniemanie o tobie.
VERZ 36:
Sovražniki te bodo obrekovali in omalovaževali tvojo moč. Kaj bi bilo lahko zate bolj boleče od tega?
TEKST 36:
Twoi wrogowie rzucą na ciebie obelgi i wyszydzą twoje zdolności. Cóż mogłoby być bardziej bolesnego dla ciebie, Arjuno?
VERZ 37:
O Kuntījin sin, ali boš padel na bojišču in odšel na rajske planete ali pa boš zmagal in užival kraljestvo na Zemlji. Zato odločno vstani in se bojuj.
TEKST 37:
O synu Kuntī, albo polegniesz na polu walki i tym sposobem osiągniesz planety niebiańskie, albo ty pokonasz wroga i cieszyć się będziesz królestwem na ziemi. Zatem powstań i walcz wytrwale.
VERZ 38:
Bojuj se, ker je to tvoja dolžnost, in ne razmišljaj o sreči in nesreči, izgubi in dobičku ter zmagi in porazu. Tako ne boš nikoli zabredel v greh.
TEKST 38:
Walcz przez wzgląd na samą walkę tylko, nie biorąc pod uwagę szczęścia czy nieszczęścia, straty czy zysku, zwycięstwa albo klęski – a działając w ten sposób, nigdy nie popełnisz grzechu.
VERZ 39:
Do zdaj sem ti podajal znanje v obliki analitične študije duše in telesa, zdaj pa poslušaj še o delovanju brez želje po čutnem uživanju. O Pṛthin sin, če si pridobiš to znanje in deluješ v skladu z njim, se lahko osvobodiš spon, ki so posledica delovanja.
TEKST 39:
Jak dotąd opisałem ci tę wiedzę poprzez analityczne studia. Teraz wyjaśnię ci ją w kategorii działania wolnego od rezultatów karmicznych. O syny Pṛthy, jeśli będziesz działał w takiej wiedzy, będziesz mógł wyzwolić się z niewoli pracy.
VERZ 40:
Človek, ki gre po tej poti, ničesar ne izgubi in nikoli ne nazaduje, že majhen napredek pa ga lahko reši pred najstrašnejšo nevarnostjo.
TEKST 40:
W wysiłku tym nie ma żadnego ubytku ani straty, a mały postęp na tej ścieżce może uchronić od najbardziej niebezpiecznego strachu.
VERZ 41:
Tisti, ki gredo po tej poti, so neomajni v svoji odločnosti in imajo en sam cilj. Inteligenca neodločnih, o ljubljeni sin Kurujev, pa je zelo razvejana.
TEKST 41:
O ukochane dziecię Kuru, ci, którzy podążają tą ścieżką, są wytrwali w dążeniu do celu i cel ich jeden jest. Zaś rozproszona jest inteligencja tych, którzy nie mają stanowczości.
VERZ 42-43:
Ljudje omejenega znanja so zelo privrženi lepo zvenečim besedam Ved, ki priporočajo razne obrede in žrtvovanja, z opravljanjem katerih se človek lahko dvigne na rajske planete, se rodi v dobri družini, si pridobi moč in tako dalje. Željni čutnega uživanja in življenja v obilju, pravijo, da ne obstaja nič višjega od tega.
TEKSTY 42-43:
Ubodzy w wiedzę bardzo przywiązani są do kwiecistych słów Ved polecających różne efektywne czynności, by tym sposobem osiągnąć planety niebiańskie, zapewnić sobie korzystne narodziny, potęgę itd. Owładnięci żądzą uciech zmysłowych i życia w dostatku mówią oni, że nie ma nic więcej ponad to.
VERZ 44:
V umu tistih, ki so preveč navezani na čutno uživanje in materialno obilje ter so jih te stvari zmedle, se nikoli ne porodi trdna odločenost vdano služiti Vsevišnjemu Gospodu.
TEKST 44:
W umysłach tych, którzy są zbyt przywiązani do radości zmysłowych i bogactw materialnych, i których oszałamiają te rzeczy, nie powstaje stanowcze postanowienie pełnienia służby dla Najwyższego Pana.
VERZ 45:
Vede obravnavajo predvsem tri guṇe materialne narave. O Arjuna, dvigni se nadnje. Preseži vsa nasprotja ter skrb za dobiček in varnost in deluj skladno s svojo duhovno naravo.
TEKST 45:
Vedy zajmują się głównie trzema guṇami natury materialnej. Wznieś się ponad te guṇy, Arjuno. Bądź transcendentalnym wobec nich wszystkich. Bądź wolnym od wszelkich dualizmów i od wszelkiego pragnienia zysku i bezpieczeństwa. I bądź utwierdzonym w jaźni.
VERZ 46:
Vse, za kar uporabljamo majhen vodnjak, lahko hkrati opravimo v velikem jezeru. Vse cilje Ved pa lahko doseže, kdor pozna njihov končni cilj.
TEKST 46:
Wszystkie cele, które są zaspokajane przez małą studnię, mogą od razu zostać zaspokojone przez wielki zbiornik wody. Podobnie, wszystkie cele Ved mogą zostać wyjawione temu, kto zna cel poza nimi.
VERZ 47:
Pravico imaš opravljati svojo dolžnost, nisi pa upravičen do sadov delovanja. Nikoli si ne pripisuj rezultatov svojega dela in nikoli ne pomisli na to, da ne bi izpolnil svoje dolžnosti.
TEKST 47:
Masz prawo do wykonywania swoich przypisanych obowiązków, ale nie możesz rościć sobie pretensji do owoców swojej pracy. Nigdy nie uważaj siebie za przyczynę rezultatów swojego działania i nigdy nie przywiązuj się do niewykonywania swego obowiązku.
VERZ 48:
Pri opravljanju svoje dolžnosti bodi uravnovešen, o Arjuna, in ne bodi navezan na uspeh in neuspeh. Taka samoobvladanost se imenuje yoga.
TEKST 48:
O Arjuno, bądź zrównoważony w wypełnianiu swego obowiązku i pozbądź się wszelkiego przywiązania do sukcesu i niepowodzenia. Taki spokój umysłu nazywany jest yogą.
VERZ 49:
O Dhanañjaya, z vdanim služenjem se od daleč izogni vsem ničvrednim dejanjem in se s tako zavestjo predaj Gospodu. Tisti, ki želijo uživati sadove svojega dela, so skopuški.
TEKST 49:
O Dhanañjayo, pełniąc służbę oddania wyrzeknij się wszelkiego ohydnego czynu i w tej świadomości poddaj się Panu. Tylko skąpcy pragną cieszyć się efektami swojej pracy.
VERZ 50:
Kdor vdano služi, se že v tem življenju osvobodi tako dobrih kakor slabih posledic delovanja. Zato bi se moral posvetiti yogi, ki je umetnost vsega delovanja.
TEKST 50:
Kto zaangażowany jest w służbę oddania, ten – nawet w tym życiu – uwalnia się zarówno od dobrych, jak i złych działań. Zatem dąż do yogi, Arjuno, która jest sztuką wszelkiej pracy.
VERZ 51:
Z vdanim služenjem Gospodu se veliki modreci oziroma bhakte osvobodijo posledic delovanja v materialnem svetu. Tako se rešijo iz kroga rojstva in smrti in dosežejo stanje brez trpljenja [vrnejo se k Bogu].
TEKST 51:
Poprzez takie zaangażowanie w służbę oddania dla Pana, wielcy mędrcy albo wielbiciele uwalniają się od skutków swojego działania w tym materialnym świecie, a tym samym od cyklu narodzin i śmierci. W ten sposób mogą osiągnąć stan wolny od wszelkich trosk [poprzez powrót do Boga].
VERZ 52:
Ko bo tvoja inteligenca zapustila nepredirni gozd iluzije, boš postal ravnodušen do vsega, kar si že in kar še boš slišal.
TEKST 52:
Kiedy zaś inteligencja twoja wydostanie się z gęstego lasu złudzenia, wtedy będziesz mógł zachować obojętność wobec tego wszystkiego, co już słyszałeś i wobec tego, co dopiero usłyszysz.
VERZ 53:
Ko bo tvoj um neomajen v transu samospoznanja in ga ne bo več begal lepo zveneči jezik Ved, boš dosegel božansko zavest.
TEKST 53:
Kiedy umysł nie jest już dłużej niepokojony przez kwiecisty język Ved i pozostaje niewzruszony w transie samorealizacji, wtedy osiąga się boską świadomość.
VERZ 54:
Arjuna je rekel: O Kṛṣṇa, kakšne so lastnosti človeka, čigar zavest je tako prežeta s transcendenco? O čem govori in kako se izraža? Kako sedi in kako hodi?
TEKST 54:
Arjuna rzekł: O Kṛṣṇo, jakie symptomy wykazuje osoba, której świadomość połączyła się z transcendencją? W jaki sposób ona mówi i jaki jest jej język? W jaki sposób siedzi ona, i w jaki sposób chodzi?
VERZ 55:
Vsevišnji Gospod je rekel: O Pārtha, ko se človek odreče vsakršnim željam po čutnem uživanju, ki so plod umskega snovanja, se njegov um očisti in najde zadovoljstvo samo v jazu. Za takega človeka pravimo, da ima čisto transcendentalno zavest.
TEKST 55:
Najwyższa Osoba Boga rzekł: O Pārtho, kiedy człowiek porzuca wszelkiego rodzaju pragnienia zmysłowe, których źródłem są wytwory umysłu, i gdy jego umysł – oczyszczony w ten sposób – znajduje zadowolenie w duszy jedynie, wtedy mówi się, że osiągnął on czystą świadomość transcendentalną.
VERZ 56:
Tisti, čigar uma ne vznemirijo niti trojne nadloge, ki ni vzhičen v sreči in ne pozna navezanosti, strahu in jeze, se imenuje modrec stanovitnega uma.
TEKST 56:
Czyj umysł pozostaje niewzruszony nawet wobec trzech rodzajów nieszczęść, kto nie unosi się szczęściem i kto jest wolny od przywiązań, strachu i złości, ten nazywany jest mędrcem o zrównoważonym umyśle.
VERZ 57:
Tisti, kogar ne vznemirjata dobro in zlo, ki ga doletita v materialnem svetu, in ki ju niti ne povzdiguje niti ne zaničuje, ima popolno znanje.
TEKST 57:
Kto w tym materialnym świecie pozostaje niewzruszony wobec spotykającego go dobra i zła, nie wychwalając go, ani też nie okazując wzgardy, ten mocno usytuowany jest w doskonałej wiedzy.
VERZ 58:
Kdor lahko umakne čute od predmetov čutne zaznave, kakor želva potegne okončine v oklep, ima ustaljeno, transcendentalno zavest.
TEKST 58:
Kto jest w stanie powstrzymać swoje zmysły od przedmiotów zmysłów, na podobieństwo żółwia, który zwija swoje kończyny w pancerz – ten jest utwierdzony w doskonałej świadomości.
VERZ 59:
Utelešeno dušo, ki se vzdrži čutnega uživanja, lahko še zmeraj privlačijo predmeti čutne zaznave. Če pa preneha čutno uživati, ker je izkusila višje zadovoljstvo, postane njena zavest neomajna.
TEKST 59:
Wcielona dusza może powstrzymywać się od uciech zmysłowych, mimo iż upodobanie do przedmiotów zmysłów pozostaje. Ale poprzez ów brak zaangażowania, dzięki doświadczaniu wyższego smaku, umacnia się jej świadomość.
VERZ 60:
O Arjuna, čuti so tako močni in vihravi, da na silo zavedejo celo um razsodnega človeka, ki se trudi, da bi jih obvladal.
TEKST 60:
Zmysły są tak mocne i impulsywne, o Arjuno, że gwałtem porywają nawet umysł człowieka, który posiadł wnikliwą wiedzę, i który usiłuje je kontrolować.
VERZ 61:
Kdor ima popoln nadzor nad čuti, ki so zato zmeraj obvladani, in čigar zavest je osredotočena Name, se imenuje človek neomajne inteligence.
TEKST 61:
Kto całkowicie opanowuje swoje zmysły i koncentruje swą świadomość na Mnie, ten znany jest jako człowiek o niewzruszonej inteligencji.
VERZ 62:
Ko človek razmišlja o predmetih čutne zaznave, se naveže nanje. Iz navezanosti se razvije poželenje, iz poželenja pa se rodi jeza.
TEKST 62:
Osoba kontemplująca przedmioty zmysłów rozwija przywiązanie do nich. Z takiego przywiązania rodzi się pożądanie, a z pożądania pochodzi złość.
VERZ 63:
Iz jeze se rodi popolna iluzija, ta pa povzroči zmedo v spominu. Zaradi zmede v spominu človek izgubi inteligenco, ko nima več inteligence, pa znova pade v močvirje materialnega življenja.
TEKST 63:
Ze złości powstaje złudzenie, a ze złudzenia chaos w pamięci. Kiedy w pamięci panuje chaos, zanika inteligencja, a kiedy inteligencja zostaje stracona, upada się z powrotem w materialne bajoro.
VERZ 64:
Kdor pa se je rešil navezanosti in odbojnosti ter z upoštevanjem regulativnih načel svobode obvladuje čute, lahko dobi vso Gospodovo milost.
TEKST 64:
Jednak osoba wolna od przywiązania i niechęci, która – poprzez przestrzeganie ustalonych zasad wolności – potrafi kontrolować swoje zmysły, może osiągnąć całkowitą łaskę Pana.
VERZ 65:
Za tistega, ki je tako zadovoljen [ker je zavesten Kṛṣṇe], trojnih nadlog materialnega življenja ni več. V tako zadovoljeni zavesti postane njegova inteligenca kmalu neomajna.
TEKST 65:
Dla osoby usatysfakcjonowanej [w świadomości Kṛṣṇy] nie istnieją już dłużej trojakie nieszczęścia tego materialnego świata. Inteligencja tego, kto jest w takiej szczęśliwej świadomości, wkrótce staje się zrównoważona.
VERZ 66:
Kdor ni povezan z Vsevišnjim [oziroma ni zavesten Kṛṣṇe], nima niti transcendentalne inteligence niti stanovitnega uma, brez katerih ni mogoče najti miru. In kdo je lahko srečen, če ni miren?
TEKST 66:
Ten jednak, kto nie jest połączony z Najwyższym [w świadomości Kṛṣṇy], nie może posiadać ani transcendentalnej inteligencji, ani zrównoważonego umysłu, bez czego niemożliwe jest osiągnięcie spokoju. A jak bez spokoju może istnieć jakiekolwiek szczęście?
VERZ 67:
Kakor močan veter odnese čoln na vodi, tako lahko že en sam od neobvladanih čutov, na katerega se osredotoči um, odnese človekovo inteligenco.
TEKST 67:
Tak jak mocny wiatr porywa łódź na wodzie, tak nawet tylko jeden z wędrujących zmysłów, na którym skupi się umysł, może pozbawić człowieka inteligencji.
VERZ 68:
O Arjuna močnih rok, kdor čutom omeji stik s predmeti čutne zaznave, ima vsekakor neomajno inteligenco.
TEKST 68:
Zatem, o potężny, zrównoważoną inteligencję posiada ten, kto powściąga swoje zmysły od ich przedmiotów.
VERZ 69:
Kar je za vsa bitja noč, je za samoobvladanega čas budnosti, kar je za vsa bitja čas budnosti, pa je za introspektivnega modreca noč.
TEKST 69:
Co bowiem nocą jest dla wszystkich istot, czasem przebudzenia jest dla samokontrolującego się. A co czasem przebudzenia jest dla wszystkich żywych istot, to nocą jest dla mędrca pochłoniętego poznawaniem własnej jaźni.What is night for all beings is the time of awakening for the self-controlled; and the time of awakening for all beings is night for the introspective sage.
VERZ 70:
Kdor je kljub nenehnemu toku želja nevznemirjen kakor ocean, ki se ne razburka, čeprav ga nenehno polnijo vanj stekajoče se reke, edini lahko doseže mir, kdor se trudi, da bi tem željam ustregel, pa miru ne bo našel.
TEKST 70:
Kto pozostaje niewzruszonym, mimo nieustannego potoku pragnień – które jak rzeki wpływają do oceanu, zawsze napełnianego, a mimo to pogrążonego w ciszy – ten jedynie może osiągnąć spokój. Ale nie zazna spokoju człowiek, który dąży do zaspokojenia swoich materialnych pragnień.
VERZ 71:
Samo tisti, ki se odreče vsem željam po zadovoljevanju čutov, ki je brez želja, ki si ne lasti ničesar in je brez lažnega ega, lahko doseže resnični mir.
TEKST 71:
Kto wyzbył się wszelkich pragnień zadowalania zmysłów, i którego życie wolne jest od pragnień, kto uwolnił się od poczucia własności oraz od fałszywego ego – ten jedynie może osiągnąć prawdziwy spokój.
VERZ 72:
To je duhovno in božansko življenje, in kdor ga doseže, se reši iluzije. Če je v takem stanju tudi v trenutku smrti, lahko vstopi v Božje kraljestvo.
TEKST 72:
Jest to sposób duchowego i boskiego życia, po osiągnięciu którego człowiek nie jest już dłużej wprowadzany w błąd. Osiągnąwszy ten stan, nawet w godzinie śmierci, można wejść do królestwa Boga.