TEKST 1

TEXT 1

Tekst

Verš

śrī-bhagavān uvāca
imaṁ vivasvate yogaṁ
proktavān aham avyayam
vivasvān manave prāha
manur ikṣvākave ’bravīt

Synonyms

Synonyma

śrī-bhagavān uvāca – Najwyższa Osoba Boga rzekł; imam – to; vivasvate – bogu słońca; yogam – nauka o związku z Najwyższym; proktavān – przekazałem; aham – Ja; avyayam – niezniszczalna; vivasvān – Vivasvān (imię boga słońca); manave – ojcu ludzkości (o imieniu Vaivasvata); prāha – powiedział; manuḥ – ojciec ludzkości; ikṣvākave – Królowi Ikṣvāku; abravīt – powiedział.

śrī-bhagavān uvāca — Nejvyšší Pán, Osobnost Božství, pravil; imam — tuto; vivasvate — bohu Slunce; yogam — vědu o vztahu k Nejvyššímu; proktavān — vyložil jsem; aham — Já; avyayam — nemizící; vivasvān — Vivasvān (jméno boha Slunce); manave — otci lidstva (jménem Vaivasvata); prāha — řekl; manuḥ — otec lidstva; ikṣvākave — králi Ikṣvākuovi; abravīt — sdělil.

Translation

Překlad

Osoba Boga, Pan Śrī Kṛṣṇa, rzekł: Ja przekazałem tę niezniszczalną naukę yogi bogu słońca, Vivasvānowi, a Vivasvān przekazał ją Manu, ojcu ludzkości. Manu z kolei pouczył o niej Ikṣvāku.

Pán Śrī Kṛṣṇa, Nejvyšší Osobnost Božství, pravil: Tuto neměnnou vědu o yoze jsem vyložil bohu Slunce Vivasvānovi, Vivasvān ji předal Manuovi, otci lidstva, a Manu ji potom sdělil Ikṣvākuovi.

Purport

Význam

ZNACZENIE:

Znajdujemy tutaj historię Bhagavad-gīty przekazywanej od czasów niepamiętnych, to znaczy od chwili, kiedy została wyjawiona królom wszystkich planet, począwszy od planety Słońce. Szczególnym obowiązkiem królów wszystkich planet jest ochrona mieszkańców tych planet. Zatem klasa królewska powinna zrozumieć naukę Bhagavad-gīty, tak aby była w stanie kierować swoimi poddanymi i chronić ich od materialnej niewoli żądzy. Ludzkie życie ma służyć kultywacji wiedzy duchowej – w wiecznym związku z Najwyższą Osobą Boga – a przywódcy wszystkich krajów i planet zobowiązani są udzielić jej swoim obywatelom – poprzez wykształcenie, kulturę i oddanie. Innymi słowy, zadaniem przywódców wszystkich państw jest szerzenie wiedzy o świadomości Kṛṣṇy, tak aby ludzie mogli wyciągnąć korzyści z tej wielkiej nauki i wybrać właściwą, prowadzącą do sukcesu drogę – korzystając z szansy jaką daje ludzka forma życia.

Zde nalézáme historii Bhagavad-gīty, začínající v dávných dobách, kdy byla Gītā předána králům všech planet počínaje planetou Slunce. Hlavním úkolem vládců všech planet je chránit obyvatelstvo. Měli by tedy být obeznámeni s vědou v podání Bhagavad-gīty, aby dokázali vládnout občanům a chránit je před hmotným područím chtíče. Lidský život je určen k rozvíjení duchovního poznání, ve věčném vztahu s Nejvyšší Osobností Božství, a nejvyšší představitelé všech států a planet jsou povinni vštěpovat toto ponaučení občanům prostřednictvím výchovy a vzdělání, kultury a oddanosti. Jinými slovy, všechny hlavy států mají šířit vznešenou vědu o vědomí Kṛṣṇy, aby jí lidé mohli využít a kráčet cestou úspěchu, který nabízí lidská forma života.

W tym milenium, bóg słońca, które jest źródłem wszystkich planet w tym systemie słonecznym, znany jest jako Vivasvān, król słońca. W Brahma-saṁhicie (5.52) jest powiedziane:

V tomto věku je bůh Slunce známý pod jménem Vivasvān — král Slunce, které je příčinou existence všech dalších planet ve vesmíru. V Brahma-saṁhitě (5.52) je verš:

yac-cakṣur eṣa savitā sakala-grahāṇāṁ
rājā samasta-sura-mūrtir aśeṣa-tejāḥ
yasyājñayā bhramati sambhṛta-kāla-cakro
govindam ādi-puruṣaṁ tam ahaṁ bhajāmi

„Pragnę wielbić” – powiedział Pan Brahmā – „Najwyższą, oryginalną Osobę Boga, Govindę [Kṛṣṇę], pod którego kontrolą słońce – będące królem wszystkich planet – przyjmuje bezgraniczną moc i ciepło. Słońce reprezentuje oko Pana i przebiega swoją orbitę zgodnie z Jego nakazem”.

Pán Brahmā řekl: “Uctívám Nejvyšší Osobnost Božství, Govindu (Kṛṣṇu), jenž je původní osobou a na jehož pokyn přijímá Slunce, král všech planet, nesmírnou sílu a žár. Slunce představuje Pánovo oko a putuje po své oběžné dráze, jak Pán nařizuje.”

Słońce jest królem wszystkich planet, a bóg słońca (obecnie o imieniu Vivasvān) rządzi tą planetą, która kontroluje wszystkie inne, dostarczając im ciepła i światła. Obraca się ono z rozkazu Kṛṣṇy i Pan początkowo uczynił Vivasvāna Swoim pierwszym uczniem mającym zrozumieć naukę Bhagavad-gīty. Gītā nie jest zatem spekulatywną rozprawą przeznaczoną dla niewiele znaczących, światowych naukowców, ale jest wzorcową księgą wiedzy przekazywaną od czasów niepamiętnych.

Slunce je králem všech planet a bůh Slunce Vivasvān vládne sluneční planetě, která ovládá všechny ostatní planety tím, že jim dodává teplo a světlo. Obíhá podle Kṛṣṇova nařízení. Pán Kṛṣṇa také učinil Vivasvāna svým prvním žákem, který měl pochopit nauku Bhagavad-gīty. Gītā tedy není spekulativním dílem určeným pro bezvýznamné světské učence, ale standardní knihou poznání předávaného od nepaměti.

Historię Gīty możemy prześledzić w Mahābhāracie (Śānti-parva 348.51–52):

V Mahābhāratě (Śānti-parva 348.51-52) můžeme vysledovat historii Gīty:

tretā-yugādau ca tato
vivasvān manave dadau
manuś ca loka-bhṛty-arthaṁ
sutāyekṣvākave dadau
ikṣvākuṇā ca kathito
vyāpya lokān avasthitaḥ

„Na początku milenium zwanego Tretā-yugą ta nauka o związku z Najwyższym została wyjawiona Manu przez Vivasvāna. Manu, ojciec ludzkości udzielił jej swemu synowi Mahārājowi Ikṣvāku, królowi tej planety Ziemi i przodkowi dynastii Raghu, w której pojawił się Pan Rāmacandra”. Zatem Bhagavad-gītā istniała w ludzkim społeczeństwie od czasów Mahārāja Ikṣvāku.

“Na počátku věku zvaného Tretā-yuga předal Vivasvān tuto vědu o vztahu s Nejvyšším Manuovi. Manu, otec lidstva, ji předal svému synovi Mahārājovi Ikṣvākuovi, jenž byl králem této planety Země a praotcem raghuovské dynastie, ve které se zjevil Pán Rāmacandra.” Bhagavad-gītā je tedy v lidské společnosti od dob Mahārāje Ikṣvākua.

Obecnie mamy już za sobą pięć tysięcy lat Kali-yugi, która trwa 432 000 lat. Przed tym okresem była Dvāpara-yuga (800 000 lat), a wcześniej Tretā-yuga (1 200 000 lat). Zatem Manu przekazał naukę Bhagavad-gīty swemu synowi i uczniowi Mahārājowi Ikṣvāku, będącemu królem tej ziemskiej planety, jakieś 2 005 000 lat temu. Wiek obecnego Manu oblicza się na około 305 300 000 lat, z których minęło już 120 400 000 lat. Przyjmując, że przed narodzinami Manu, Pan przekazał Gītę Swemu uczniowi Vivasvānowi, bogu słońca, to z przybliżonych obliczeń wynika, że Gītā została wygłoszona przynajmniej 120 400 000 lat temu. A w społeczeństwie ludzkim przekazywana jest już od około dwóch milionów lat. Około pięć tysięcy lat temu Pan ponownie powtórzył ją Arjunie. Jest to przybliżony wiek Gīty, według niej samej i według jej autora, Pana Śrī Kṛṣṇy. Została ona przekazana bogu słońca, Vivasvānowi, który – sam będąc kṣatriyą – jest ojcem wszystkich kṣatriyów (stąd zwie się ich potomkami boga słońca, czyli kṣatriyami sūrya-vaṁśa. Ponieważ Bhagavad-gītā jest tak dobra jak Vedy, jako, że wyjawiona została przez Najwyższą Osobę Boga – wiedza ta jest apauruṣeya, nadludzka. Skoro więc nakazy wedyjskie przyjmowane są takimi jakimi są, bez ludzkiej interpretacji, zatem tak też należy przyjmować Gītę, bez świeckiej interpretacji. Światowi awanturnicy mogą spekulować na temat Gīty na swój własny sposób, ale nie będzie to Bhagavad-gītā taka, jaką jest. Bhagavad-gītā musi więc zostać przyjęta taką jaką jest, poprzez sukcesję uczniów, tak jak to opisano tutaj, że Pan przekazał ją bogu słońca, bóg słońca swemu synowi Manu, a Manu z kolei swemu synowi Ikṣvāku.

V tuto chvíli máme za sebou pět tisíc let Kali-yugy, která trvá 432 000 let. Před ní byla Dvāpara-yuga (trvala 800 000 let) a před ní Tretā-yuga (1 200 000 let). Manu tedy přednesl Bhagavad-gītu svému žákovi a synovi Mahārājovi Ikṣvākuovi, králi planety Země, zhruba před dvěma milióny pěti tisíci lety. Věk nynějšího Manua má trvat přibližně 305 300 000 let, z čehož 120 400 000 již uplynulo. Když vezmeme na vědomí, že Pán vyložil Gītu svému žákovi, bohu Slunce Vivasvānovi, před Manuovým narozením, byla podle hrubého odhadu pronesena před nejméně sto dvaceti milióny čtyřmi sty tisíci lety; a v lidské společnosti je známá dva milióny let. Pán ji znovu sdělil před zhruba pěti tisíci lety Arjunovi. To je přibližná historie Gīty, jak ji líčí Gītā samotná i Pán Kṛṣṇa, který ji přednesl. Vyslechnout ji měl bůh Slunce Vivasvān, neboť je také kṣatriyou a otcem všech kṣatriyů dynastie sūrya-vaṁśa neboli potomků boha Slunce. Bhagavad-gītā, kterou pronesl Nejvyšší Pán, Osobnost Božství, je na stejné úrovni jako Vedy, a vzhledem k tomu je toto poznání apauruṣeya, nadlidské. Védské pokyny jsou přijímány takové, jaké jsou, bez světských výkladů lidí — a proto je nutné stejně přijmout i Gītu. Světští polemikové sice mohou spekulovat o Gītě po svém, ale pak to není ta pravá Bhagavad-gītā. Bhagavad-gītu je třeba přijmout takovou, jaká je, od učednické posloupnosti. Tento verš líčí, že Pán ji přednesl bohu Slunce, bůh Slunce svému synovi Manuovi a Manu svému synovi Ikṣvākuovi.